نگاهی به داعشیکُشترین پهپاد جنگی سپاه/ شاهد ۱۲۹، ستون فقرات پهپادی ایران را بیشتر بشناسید
شاهد ۱۲۹، شاهکار بومی صنعت دفاعی ایران، با تواناییهای بینظیر در شناسایی، نظارت و حملات دقیق، به ستون فقرات قدرت پهپادی سپاه پاسداران تبدیل شده است. این پهپاد که با انهدام صدها هدف داعش در عراق و سوریه لقب «داعشیکشترین» را به خود اختصاص داده، نمادی از خودکفایی و اقتدار نظامی ایران است که در آسمانهای منطقه، دشمنان را به چالش میکشد.
به گزارش خبرنگار حوزه امنیت دفاعی خبرگزاری دانشجو ؛ در دنیای مدرن جنگافزارها، پهپادها بهعنوان یکی از مؤثرترین ابزارهای نظامی شناخته میشوند که توانایی تغییر معادلات استراتژیک را در میدان نبرد دارند. در این میان، پهپاد شاهد ۱۲۹، محصول بومی صنعت دفاعی ایران، بهعنوان یکی از پیشرفتهترین و کارآمدترین پهپادهای رزمی جهان، جایگاه ویژهای در توانمندیهای نظامی جمهوری اسلامی ایران دارد. این پهپاد نهتنها نمادی از خودکفایی و پیشرفت فناوری ایران است، بلکه به دلیل کارنامه درخشان خود در عملیاتهای ضدتروریستی، بهویژه علیه گروهکهای تکفیری مانند داعش، به «داعشیکشترین پهپاد جنگی» لقب گرفته است. در این گزارش، به بررسی ویژگیهای فنی، قابلیتهای عملیاتی و نقش استراتژیک شاهد ۱۲۹ در تقویت قدرت پهپادی ایران میپردازیم و نگاهی دقیقتر به این ستون فقرات پهپادی کشور خواهیم داشت:
تاریخچه و زمینه توسعه
شاهد ۱۲۹ نتیجه سالها تلاش متخصصان ایرانی در حوزه هوافضا و صنایع دفاعی است. این پهپاد که توسط صنایع هوافضای قدس طراحی و تولید شده، در سال ۹۲ بهصورت رسمی رونمایی شد. هدف از طراحی این پهپاد، ایجاد یک پلتفرم چندمنظوره بود که بتواند نیازهای نظامی ایران را در حوزههای شناسایی، نظارت و عملیات رزمی برآورده کند. در زمانی که تحریمهای بینالمللی دسترسی ایران به فناوریهای پیشرفته را محدود کرده بود، شاهد ۱۲۹ بهعنوان نمادی از خودباوری و استقلال صنعتی ظهور کرد.
پروژه ساخت این پهپاد از سال ۱۳۸۶ و از طرح پایه مرصاد ۱۲۹ آغاز شده بود.
در توسعه شاهد ۱۲۹ از تکنولوژی های حاصل از یک فروند ام کیو ۱ غنیمتی آمریکایی هم الگوبرداری هایی شده بود که نمادی از تبدیل تهدید به فرصت است.
این پهپاد با الهام از طراحیهای موفق جهانی، اما با تکیه بر دانش بومی، به گونهای ساخته شد که نهتنها با نمونههای خارجی رقابت کند، بلکه در برخی حوزهها از آنها پیشی بگیرد. شاهد ۱۲۹ از همان ابتدا با قابلیتهای چندمنظوره خود، از جمله توانایی حمل تسلیحات هدایتشونده و انجام مأموریتهای طولانیمدت، توجه تحلیلگران نظامی را به خود جلب کرد.
مشخصات فنی شاهد ۱۲۹
شاهد ۱۲۹ یک پهپاد با برد متوسط و ارتفاع پروازی بالا است که برای انجام مأموریتهای شناسایی و رزمی طراحی شده است. در ادامه، به برخی از مشخصات کلیدی این پهپاد اشاره میکنیم:
– طول بالها: حدود ۱۶ متر
– طول بدنه: حدود ۸ متر
– وزن برخاست: حدود ۱۲۰۰ کیلوگرم
– حداکثر سرعت: حدود ۲۲۰ کیلومتر بر ساعت
– برد عملیاتی: بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر
– مداومت پروازی: بیش از ۲۴ ساعت
– سقف پروازی: حدود ۲۴۰۰۰ فوت (تقریباً ۷۳۰۰ متر)
– ظرفیت حمل تسلیحات: تا ۴۰۰ کیلوگرم، شامل بمبهای هدایتشونده و موشکهای دقیق
این مشخصات نشاندهنده توانایی بالای شاهد ۱۲۹ در انجام مأموریتهای پیچیده است. توانایی پرواز طولانیمدت این پهپاد به آن امکان میدهد تا در عملیاتهای شناسایی عمیق و نظارت مداوم بر مناطق وسیع، عملکردی بینظیر داشته باشد.
تسلیحات و قابلیتهای رزمی
یکی از برجستهترین ویژگیهای شاهد ۱۲۹، توانایی حمل و شلیک تسلیحات هدایتشونده است. این پهپاد میتواند مجهز به بمبهای هدایتشونده سدید و موشکهای دقیق مانند موشکهای قائم باشد که دقت بالایی در انهدام اهداف دارند. این تسلیحات، شاهد ۱۲۹ را به یک پلتفرم مرگبار برای گروههای تروریستی، بهویژه داعش، تبدیل کردهاند.
عملیات شاهد ۱۲۹ علیه تروریست های داعش از شناسایی تا انهدام کاروان تسلیحاتی در عملیات مشترک
در عملیاتهای ضدتروریستی در عراق و سوریه، شاهد ۱۲۹ بارها با موفقیت مواضع داعش، از جمله مراکز فرماندهی، انبارهای تسلیحاتی و کاروانهای لجستیکی این گروه را هدف قرار داده است. دقت بالای تسلیحات هدایتشونده این پهپاد، همراه با توانایی آن در شناسایی اهداف از فواصل دور، آن را به یک ابزار کلیدی در عملیاتهای ضدتروریستی تبدیل کرده است. گزارشها حاکی از آن است که صدها هدف متعلق به داعش توسط این پهپاد منهدم شدهاند، که این موضوع لقب «داعشیکشترین پهپاد» را برای شاهد ۱۲۹ به ارمغان آورده است.
نقش شاهد ۱۲۹ در عملیاتهای ضدتروریستی علیه تکفیری ها
تصویر ثبت شده از شاهد ۱۲۹ در حال عملیات توسط تروریست های داعش
شاهد ۱۲۹ در سالهای اخیر، بهویژه در جریان مبارزه با گروههای تکفیری در منطقه، نقش محوری ایفا کرده است. این پهپاد در عملیاتهای مختلف در عراق و سوریه، بهعنوان بخشی از تلاشهای محور مقاومت، به کار گرفته شد. توانایی پرواز در ارتفاع بالا و مداومت پروازی طولانی، به شاهد ۱۲۹ امکان داد تا اطلاعات حیاتی از تحرکات داعش جمعآوری کند و در عین حال، حملات دقیق و مرگباری علیه مواضع این گروه انجام دهد.
مرکز کنترل پهپاد شاهد ۱۲۹ که از دو اپراتور آموزش دیده بهره میبرد
یکی از نقاط قوت شاهد ۱۲۹، توانایی آن در انجام مأموریتهای ISR (شناسایی، نظارت و جمعآوری اطلاعات) است. این پهپاد مجهز به دوربینهای پیشرفته الکترواپتیکال و مادون قرمز است که امکان شناسایی اهداف در روز و شب را فراهم میکند. این قابلیت، همراه با سیستمهای ارتباطی پیشرفته، به نیروهای زمینی امکان میدهد تا اطلاعات بهروز و دقیقی از میدان نبرد دریافت کنند. در بسیاری از عملیاتها، شاهد ۱۲۹ بهعنوان چشمان آسمانی نیروهای مقاومت عمل کرده و اطلاعات حیاتی را برای برنامهریزی حملات زمینی و هوایی فراهم کرده است.
خودکفایی و تأثیر بر قدرت منطقهای ایران
ماکت شاهد ۱۲۹ در نمایشگاه های دفاعی بین المللی که بخشی از سبد پهپادی ایران در بازار تسلیحات به شمار میرود
تولید شاهد ۱۲۹ نهتنها یک دستاورد فنی، بلکه یک پیروزی استراتژیک برای ایران است. در شرایطی که کشورهای غربی تلاش کردهاند با تحریمهای گسترده، پیشرفت نظامی ایران را محدود کنند، شاهد ۱۲۹ نشاندهنده توانایی ایران در غلبه بر این محدودیتها است. این پهپاد بهطور کامل در داخل کشور طراحی و تولید شده و از قطعات بومی بهره میبرد، که این موضوع هزینههای تولید و نگهداری آن را بهطور قابلتوجهی کاهش داده است.
از منظر استراتژیک، شاهد ۱۲۹ به ایران امکان داده تا قدرت پهپادی خود را در منطقه به رخ بکشد. این پهپاد نهتنها در میدانهای نبرد منطقهای، بلکه در رزمایشهای نظامی داخلی نیز بارها آزمایش شده و تواناییهای خود را به نمایش گذاشته است. حضور این پهپاد در آسمانهای منطقه، پیامی روشن به دشمنان ایران ارسال میکند: جمهوری اسلامی ایران توانایی دفاع از منافع خود و حمایت از متحدانش را با ابزارهای بومی و پیشرفته دارد.
تأثیر بر دکترین نظامی ایران
شاهد ۱۲۹ ها در آشیانه، مکان نامعلوم
شاهد ۱۲۹ نقش مهمی در شکلگیری دکترین نظامی جدید ایران ایفا کرده است. دکترین نظامی ایران بر بازدارندگی فعال و توانایی پاسخ سریع به تهدیدات تأکید دارد. این پهپاد با توانایی انجام عملیاتهای شناسایی و رزمی در فواصل دور، به ایران امکان داده تا حضور نظامی خود را در منطقه گسترش دهد، بدون اینکه نیاز به استقرار نیروهای زمینی گسترده باشد.
نمونه هدایت ماهواره ای شاهد ۱۲۹ سپاه
علاوه بر این، شاهد ۱۲۹ به ایران کمک کرده تا هزینههای عملیات نظامی خود را کاهش دهد. در مقایسه با هواپیماهای سرنشیندار، پهپادها هزینه کمتری برای آموزش خلبانان و نگهداری دارند. این موضوع به ایران امکان داده تا منابع مالی خود را به توسعه فناوریهای پیشرفتهتر اختصاص دهد.
نگاهی به نمونه های بروزتر و قدرتمند تر ساخت ایران/ تولید ملی در سطح فناوری جهانی
نسخه های ارتقایافته آن امروزه در خط تولید قرار دارند. نمونه های ارتقایی خود شاهد ۱۲۹ با نام شاهد 129B امروزه تولید می شوند که از هدایت ماهواره ای بهره میبرند.
همچنین نسخه ارتقایافته غربی آن یعنی پهپاد ام کیو ۹ هم در کشور تحت پروژه شاهد ۱۴۹ به طور کاملا بومی تولید می شود.
شاهد ۱۴۹(غزه) که نمونه وطنی پهپاد ام کیو ۹ است
در کلاس خود ۱۲۹ هم با پهپاد شاهد ۱۳۹ طرفیم که حاصل ارتقا و بهسازی پلفترم شاهد ۱۲۹ است و امروزه در مرکز تحقیقات شاهد در حال ساخت و توسعه است.
شاهد ۱۳۹ سپاه که حاصل توسعه پلتفرم ۱۲۹ است
شاهد ۱۲۹ نهتنها یک دستاورد فنی، بلکه نمادی از اراده و خودباوری ملت ایران است. این پهپاد با کارنامه درخشان خود در مبارزه با تروریسم، بهویژه علیه داعش، ثابت کرده که ایران توانایی تولید سلاحهای پیشرفته و مؤثر را دارد. از منظر استراتژیک، شاهد ۱۲۹ به ایران امکان داده تا قدرت پهپادی خود را در منطقه و جهان به نمایش بگذارد و نقش کلیدی در بازدارندگی و دفاع از منافع ملی ایفا کند.
این پهپاد، که بهحق «داعشیکشترین پهپاد جنگی» لقب گرفته، ستون فقرات توان پهپادی ایران است و نشاندهنده آیندهای روشن برای صنایع دفاعی کشور است. با ادامه سرمایهگذاری در این حوزه، ایران نهتنها قادر به حفظ برتری منطقهای خود خواهد بود، بلکه میتواند بهعنوان یک بازیگر کلیدی در بازار جهانی پهپادها ظاهر شود. شاهد ۱۲۹، با تواناییهای بینظیر خود، نهتنها دشمنان را در میدان نبرد به زانو درآورده، بلکه به جهانیان نشان داده که ایران در مسیر پیشرفت و خودکفایی، هیچ حد و مرزی نمیشناسد.
